نکات مهم فصل 2 زیست سوم تجربی
1.بافت عصبی دونوع سلول دارد:
نورون ها(سلول هایی عصبی هستند)
نوروگلیاها(سلول های پشتیبان که سلول هایی غیر عصبی اند)
2.در بافت عصبی علاوه بر سلول های عصبی،سلول های غیر عصبی(نو روگلیا)هم هست.
3.بافت عصبی(نورون+نوروگلیا)به همراه بافت غیر عصبی(پوششی وپیوندی)اندام های عصبی مثل مغز ونخاع واعصاب محیطی را میسازد.
4.هر پیام حرکتی از مغز ونخاع یا روی یک غده(درون ریز-برون ریز)اثر میکند یا رو ی یک عضله(صاف-مخطط-قلبی).
5.خواص ویژه ی دستگاه عصبی:
تاثیر پذیری نسبت به محرک های خارجی
ایجاد یک جریان عصبی که نماینده تاثیر محرک است(یعنی محرک باعث ایجاد جریان عصبی شده)
هدایت جریان عصبی از یک نقطه در یک نورون به نقطه ای دیگر در همان نورون!
انتقال آن از یک واحد عصبی به واحد دیگر
توجه توجه!این چهار خصوصیت فقط متعلق به سلول های عصبی است نه نوروگلیاها!
6.نورون ها سلول هایی تک هسته ای هستند!
7.دونوع رشته از جسم سلولی نورون ها بیرون زده:آکسون ودندریت
8.دندریت ها پیام رو از محیط یا نورون قبلی دریافت میکنند وبه جسم سلولی میبرند وجسم سلولی هم پیام رو به آکسون میبرد.یعنی دندریت ها پیام رو به جسم سلولی می آورند وآکسون ها پیام رو از جسم سلولی دور میکنند.
9.نورون ها ار نظر عملی که انجام میدهند سه نوع هستند:
1.نورون حسی:نورون حسی اطلاعات و پیام ها را از اندام های حسی مثل پوست به مغز ونخاع میرساند.
ویژگی ها:دندریت بلند وآکسون کوتاه دارند و تک قطبی هستند.
2.نورون حرکتی:فرمان های مغز ونخاع را به ماهیچه ها وغده ها میبرند.
ویژگی ها:آکسون بلند ودندریت کوتاه دارند و چند قطبی هستند.جسم سلولی آن در دستگاه عصبی مرکزی هست.
3.نورون رابط:حد واسط بین نورون های حرکتی وحسی هستند.
ویژگی ها:دندریت بلند وآکسون کوتاه دارند وچند قطبی هستند.غلاف میلین هم ندارندبه همین دلیل سرعت هدایت پیام عصبی در آن کم است.این نورون ها در ماده خاکستری مغز ونخاع هستند.
10.سدیم ها وپتاسیم ها ازطریق کانال های غیر دریچه دار وانتشار تسهیل شده در جهت شیب غلضت ،به ترتیب می آیند داخل ومیروند بیرون.اما این اتفاق باعث انباشت سدیم درون سلول وخروج پتاسیم های زیاد از درون نورون نمیشد.چون:
پمپ سدیم _پتاسیم با انتقال فعال ومصرف انرزی،غلظت سدیم را در بیرون وغلظت پتاسیم را در درون بالا نگه میدارد وعکس اتنشار تسهیل شده عمل میکند.
11.در هنگام پتانسیل آرامش پتانسیل درون غشا نبست به بیرون آن منفی تر است چون در این حالت نفوذ پذیری غشا نسبت به به یون های پتاسیم بیشتر است.
12.دقت کنید که برای منفی بودن درون نیازی به وجود بار منفی نیست!در واقع کمتر بودن بار مثبت به صورت نسبی درون سلول را نسبت به بیرون آن منفی میکند.
13.در هنگام پتانسیل عمل پتانسیل درون غشا نسبت به بیرون آن مثبت تر میشود وبلافاصله به حالت اول خود بر میگردد.
14.بعد از پتانسیل عمل،فعالیت بیشتر پمپ سدیم_پتاسیم سبب میشود غلضت یون های سدیم وپتاسیم در دو سمت سلول به حالت اولیه ی خود برگردند.
15.انتقال پیام عصبی به وسیله ی سیناپس ها انجام میشود.
16.اگر سلول پس سیناپسی نورون باشد ،اکسون وپایانه ی آکسونی نورون پیش سیناپسی میتواند با دندریت جسم سلولی وحتی آکسون آن سیناپس تشکیل دهد.
17.تغییراتی که نیکوتین روی سیناپس ها ونورون ها به وجود می آورد،باعث طبیعی کار نکردن آن ها در عدم حضور نیکوتین میشود.
18.مژه ی های لوله ی تنفسی جزء اولین خط دفاع غیر اختصاصی هستند.
19.اعتیاد عملکرد طبیعی نورون ها وسیناپس ها را تغییر میدهد.
20.دستگاه عصبی مرکزی شامل مغز ونخاع است که مراکز نظارت بر اعمال بدن هستند.
21.دستگاه عصبی مرکزی از دوبخش تشکیل شده:
1.ماده خاکستری:بیشتر محتوی جسم سلولی نورون هاست.
2.ماده ی سفید:اجتماع بخش های میلین دار نورون هاست.
22.اعصاب محیطی سه نوع است:
1.اعصاب حسی:پیام های عصبی را از اندام ها به مغز میبرند.
2:اعصاب حرکتی:پیام های عصبی را از مغز ونخاع به اندام ها وماهیچه ها میبرند.
3.اعصاب مختلط:مجموعی از تارهای حسی وحرکتی.
23.مغز مرکز اصلی پردازش اطلاعات در بدن است.
24.در مغز سطح آن خاکستری(محل اجسام سلولی)ودرون آن سفید(محل رشته ها)است،اما در نخاع بر عکس.قسمت خارجی نخاع سفید وقسمت داخلی آن خاکستری.
25.بزرگترین بخش مغز مخ است.
26.وسعت حافظه بستگی به مقدار قشر خاکستری مخ دارد.
27.سمت راست نیمکره ی مخ اصولا در توانایی تجسم،درک فضایی،موسیقی،هنر واحساسات نقش دارد.
28.به قشر خاکستری مغز کرتکس میگویند.
29.برداشتن کرمینه باعث اختلال در حرکت میشوند.
30.هر چه چین خوردگی مخچه بیشتر باشد کارایی آن بیشتر است.
31.ساقه مغز انتخاب میکند که کدام اطلاعات به مراکز بالاتر مغز بروند یا نروند.(مانند فیلتر عمل میکند)
32.ساقه مغز خواب وبیداری را تنظیم میکند وبه حرکات مغز کمک میکند.
33.آسیب دیدن پل مغز باعث اختلالات حرکتی میشود.
34.بصل النخاع به همراه هیپوتالاموس باعث تنظیم علایم حیاتی بدن مانند تنفس،سرفه و عطسه میشود.
35.بصل النخاع به هراه هیپوتالاموس در اعمال دستگاه گوارش(بلع واستفراغ و....)نقش دارد.
36.بصل النخاع(به تنهایی)در کند کردن ضربان قلب نقش دارد.
37.دستگاه لیمبیک شامل قسمت هایی از تالاموس، هیپوتالاموس ودو نیم حلقه دور آنها که توسط قسمت هایی از قشر مخ شکل گرفته است.
38.پیام های بویایی از بینی به سمت لیمبیک میروند.
39.انتقال دهنده های عصبی در جسم سلولی ساخته میشوند وبه صورت وزیکول در آکسون سلول های عصبی جمع میشوند.
40.مولکول های نیتروژن یکی از ماده های اصلی تشکیل دهنده ی انتقال دهنده هاست.
41.نخاع مغز را به دسنگاه عصبی محیطی متصل میکند.
42.نخاع علاوه بر انتقال پیام ها مرکز برخی از انعکاس های بدن است.
42.هر کاری که در نخاع انجام میشود غیر ارادی است.هرچه از قشر مخ که مرکز عملکرد هوشمندانه ودرک آگاهانه است به سمت پایین می آییم کارها غیر ارادی تر میشوند.
43.نخاع هم به عضلات اسکلتی وارادی(مثل عضلات پا ها) وهم به عضلات صاف(مثل عضلات مثانه)دستور حرکتی میدهد.
44.انعکاس هم در عضلات ارادی وهم در عضلات غیر ارادی اتفاق می افتد اما در هردو پاسخ به صورت غیر ارادی است.
45.دستگاه عصبی مرکزی در پستانداران از چند راه محافظت میشود:
1.استخوان جمجمه وستون مهره ها.
2.پرده سه لایه مننژ:
الف)خارجی:سخت شامه(بافت پیوندی سخت)
ب)میانی:عنکبوتیه
ج)داخلی:نرم شامه(لایه ای نازک با مویرگ های زیاد)
3.مایع مغزی_نخاعی:نقش ضربه گیر دارد.
4.سد خونی مغزی که بر خلاف اسمش هم در مغز وهم در نخاع وجود دارد.(از ورود مواد درشت از جمله میکروب ها وهم چنین موادی که در متابولیسم سلول های مغز نقشی ندارند جلوگیری میکند.)
46.بخش حرکتی در دستگاه عصبی محیطی شامل دوبخش است:دستگاه عصبی پیکری وخود مختار.
47.انعکاس ها در همه مهره داران دیده مبشوند وبا تحریک گیرنده های درد آغاز میشوند.
48.هر دو بخش دستگاه عصبی پیکری وخود مختار فقط نورون حرکتی دارند.
49.تمام قسمت های حرکتی که به عضلات ارادی میروند جزء دستگاه عصبی پیکری هستند.
50.اعصاب پاراسمپاتیک و سمپاتیک دوبخش دستگاه عصبی خود مختار هستند که حالت پایدار بدن را حفظ میکنند.
51.اعصاب پاراسمپاتیک در مواقع آرامش بیشتر فعالند وسمپاتیک در مواقع هیجانی.
52دستگاه عصبی هیدر فاقد سر ومغز وفاقد تقسیم بندی مرکزی ومحیطی.
53.نحوه فعالیت دستگاه عصبی هیدر:تحریک یک نقطه بدن وپاسخ همه نفقاط بدن.
54.پلاناریا:مغز آن شامل گر ه های عصبی ودو طناب عصبی موازی میباشد.
55.در حشرات دستگاه عصبی مرکزی شامل مغز وطناب عصبی شکمی است.
56.شقایق دریایی وعروس دریاییوهیدر هرسه دستگاه عصبی شان شبکه ی عصبی است.
57.وال ها جزءپریمات ها نیستند.
58.نخستی ها یا همان پریمات ها گروهی از پستانداران هستند به نام پستانداران عالی شامل لمورها،میمون ها و آدم ها!
اینم یه تست دوستای گلم:
تنوع نورون ها در کدام یک بیشتر است؟
1)اعصاب خود مختار
2)اعصاب نخاعی
3)اعصاب پیکری
4)ریشه پشتی
حالت شما بعد از خواند تست:
***
دوستای گلم خواهش میکنم نظرات خودتو ن رو بنویسید واگه جایی رو اشتباه نوشتم حتما بگید...آدرس وبلاگ یا سایتتون رو هم وارد کنید !حتما سر میزنم...بازم میگم :نظر نشه فراموشششششششششش!
اینم یه جمله ی ناز والبته روحیه دهنده:به جای موفقیت در چیزی که از آن نفرت دارم، ترجیح می دهم در چیزی شکست بخورم که از آن لذت می برم(هینز سیندی).
